Háskólar eiga að vera virkt afl þekkingarsköpunar og með allri þeirri tækni og möguleikum í margmiðlun sem til staðar er í dag ætti að vera hægt að efla nemendur, kennara og rannsakendur í því ferli. En hvernig geta háskólar nýtt sér tækni við miðlun og sköpun þekkingar? Það eru tvö svið sem þarf að skoða vel þegar fjallað er um kennslu og tækni. Annað er svið tækniþróunar og hitt er svið kenninga um nám. Ef við lítum á svið tækniþróunar þá hafa leiðir til miðlunar námsefnis breyst á tiltölulega stuttum tíma. Lestur bóka er enn við lýði en í stuttu máli þá hefur þróunin verið sú að sjónvarpsmiðlun bættist við miðlun þekkingar í gegnum bækur, þaðan færðist náms- og kennsluumhverfi í tölvur og núna í þráðlausan búnað af ýmsum gerðum. Nýjar kenningar, byggðar á eldri grunni, skjóta upp kollinum varðandi það hvernig við lærum og horft er til meiri sjálfsstýringar í námi og gerð sú krafa að námsumhverfi ýti undir virkni í námi. Svokölluð upplýsingaöld er að líða undir lok og öld gagnvirkninnar er að taka við (Brill, Jennifer, M. og Park, Yeonjeong, 2008).  Háskólar eru nú þegar orðnir að stórum hluta sýndarstofnanir (e.virtual organizations) því um leið og háskóli bíður upp á fjarnám þá er hann að hluta starfandi í tvívíðum sýndarheimi. Samskipti innan og utan háskóla eru að stórum hluta rafræn og gögn eru geymd í skýjum netheima, þetta breytir því hvernig hægt er að hugsa um nám og kennslu í háskólum.

Hugmyndin að þessari grein kom upp þegar ég var að „taka til“ í símanum mínum og vildi setja það sem mestu máli skipti á aðgengilega staði svo ég væri fljót að nálgast þá. Ég fór að velta því fyrir mér hvaða fídusa og öpp fólk væri að nota og satt best að segja dauðlangar mig stundum að skoða síma vina minna til að fá að vita hvernig þeir eru að nota android símana sína, en ég kann ekki við að hnýsast. Ég er reyndar alltaf að heyra um einhver ný öpp og fer reglulega á Play Store hjá Android til að fylgjast með og ég hala reglulega niður fullt af öppum til að skoða. Sum þeirra fara mjög fljótlega út aftur en önnur haldast inni. Mikið er nú gaman að hafa úr öllum þessum forritum að velja. Það hljóta fleiri en ég að vera forvitnir um það hvað aðrir eru að nota þannig að ég ákvað að ríða á vaðið og uppljósta hér hvaða öpp og fídusa ég nota mest sjálf.

Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu hefur undanfarin misseri verið að prófa sig áfram með notkun samfélagsmiðla í tengslum við störf lögreglunnar. Þetta verkefni hefur vakið mikla athygli, bæði hér heima og erlendis, og viðtökurnar verið afar góðar og jákvæðar. Nefna má að þetta verkefni fékk sérstaka viðurkenningu á síðasta ári þegar nýsköpunarverðlaun í opinberum rekstri voru veitt í fyrsta skipti. Í þessari stuttu grein verður leitast við að svara því hvers vegna lögreglan fór út í þetta verkefni og hver sé helsti ávinningur lögreglunnar af notkun þessara miðla.

Árið 2010 fór Háskólinn í Reykjavík (HR) af stað með verkefnið Empowering Women (EW) – tveggja ára verkefni undir Leonardo da Vinci starfsmenntaáætlun Evrópusambandsins (LLL). Þeirri áætlun var hrundið af stað árið 1995 og hefur Ísland verið þátttakandi í áætluninni frá upphafi í gegnum samninginn um evrópska efnahagssvæðið (EES). Áætluninni er ætlað að ýta undir ný viðhorf í stefnumótun á sviði menntunar innan landa sambandsins og geta af sér nýjungar í starfsmenntun, jafnt fyrir atvinnulíf sem og menntakerfi.

Íslendingar hafa tekið samfélagsmiðlum eins og Facebook, YouTube, LinkedIn og Twitter fagnandi. Samkvæmt könnun Hagstofu Íslands árið 2011 notuðu 75,6% Íslendinga samfélagsvef á undanförnum þremur mánuðum. Facebook er væntanlega útbreiddasti samfélagsmiðillinn hér á landi eins og víðar á Vesturlöndum enda hefur Facebook marga styrkleika þegar kemur að rafrænni markaðssetningu:

Ég er af þeirri kynslóð fólks sem fór í gegnum skólakerfið alveg fram að háskólagöngu þar sem tölvur komu lítt eða ekki við sögu. Fingrasetning á lyklaborði var kennd á námskeiðum sem hétu Vélritun 101 eða eitthvað álíka þar sem hávaðinn í tímum hefur ekki verið minni en á meðal þungarokkstónleikum.

Aðferðir við rannsóknarvinnu voru einnig töluvert ólíkari en í dag. Það þýddi setu á bókasöfnum þar sem viðað var sér efni úr bókum og tímaritum. Efnisyfirlit voru skönnuð línulega og svo voru greinar og valdir kaflar lesnir frá A-Ö til að vera nú viss um að missa ekki af góðum heimildum til að nota í viðkomandi ritgerðir eða verkefni. Vinnan og efnisöflunin var nokkuð skipulögð, línuleg og krafðist í góðs minnis. Afraksturinn varð síðan að slá inn á ritvélina og vanda til verka því tippex skilaði manni aðeins ákveðið langt við að þurrka út mistök sem voru gerð í innslætti.

Það er búið að vera mjög gaman að fylgjast með þeirri miklu gróska í þróun forritunarmála sem hefur átt sér stað síðustu árin. Áður fyrr var algengt að fyrirtæki notuðu eitt aðalmál en aðstæður hafa breyst hratt. Sprota fyrirtæki velja ekkert endilega C++, C# eða Java sem þeirra fyrstu mál en velja jafnvel nokkur mál. Það má næstum fullyrða að flest fyrirtæki sem smíða veflausnir noti JavaScript að einhverju eða miklu leiti. Það ætti því að koma skemmtilega á óvart fyrir marga að Node.js keyrsluumhverfið notar JavaScript á biðlara.

Á síðustu árum hefur upplýsinga- og samskiptatæknin (UST) sífellt meira verið nýtt í háskólastarfi, bæði í dagskóla og í fjarnámi þar sem glærusýningar eru daglegt brauð, námsefni er dreift rafrænt, nemendur skila verkefnum á netinu og hluti samskipta við kennara og samnemendur fer þar fram. Margar áskoranir mæta háskólakennurum sem taka tæknina í sína þjónustu enda er hægt að kalla flesta þeirra nýbúa í þessum tækniheimi. Nemendahópurinn er oftar en ekki mun tæknisinnaðri enda hefur fólk fætt eftir 1980 verið kallað netkynslóðin eða 3G-kynslóðin.

Stoðtæki hafa fylgt manninum í margar aldir. Í upphafi voru þau gerð úr tré, beinum eða málmum en á síðustu áratugum hafa verið tekin í notkun önnur efni, svo sem sílikon og koltrefjar. Þessi nýju efni verja líkamann betur, styðja fjölbreyttari hreyfingu og auka þar með lífsgæði notenda.

Ein af nýjununum í heimi stoðtækja er Bionic tæknin. Bionic stoðtæki eru örtölvustýrð og nýta merki frá nemum, sem mæla t.d. krafta, snúning eða hröðun og nota upplýsingarnar til að stýra hreyfingu gerviliðar t.d. hnjáliðar eða ökla. Dæmi um Bionic vörur eru PROPRIO öklinn, RHEO hnéð og POWER hnéð sem framleidd eru af Össuri hf.

Opinberu háskólarnir fjórir hafa lengi unnið saman en samstarfið hefur verið fremur óformlegt og ekki byggst á miðlægri stefnumörkun. Á þessu varð breyting í ágúst 2010 þegar gefin var út sú stefna af hálfu mennta- og menningarmálaráðherra að opinberu háskólarnir skyldu skipuleggja formlegt samstarf sín á milli. Samstarfi þessu var hleypt af stokkunum sem tímabundnu tveggja ára átaksverkefni og var skipuð verkefnisstjórn þar sem meðal annarra sitja allir rektorarnir fjórir.